Het invoeren van een kilometerheffing voor autogebruik is alleen echt effectief op drukke wegen in de spits. Maar de uitvoerbaarheid van zo’n belasting kan op problemen stuiten.
Dat concludeert het Centraal Planbureau in een studie naar diverse varianten van een belasting op gereden kilometers. De studie is uitgevoerd in samenwerking met het Planbureau voor de Leefomgeving.
Het CPB heeft specifiek gekeken naar drie varianten: een kilometerheffing alleen op drukke wegen en in de spits, een kilometerheffing op alle hoofdwegen en een heffing op alle gereden kilometers.
Kilometerheffing drukke wegen in spits
Conclusie is dat een een kilometerheffing van bijvoorbeeld 11 cent per kilometer voor personenauto’s op drukke wegen in de spits goed uitpakt bij zowel hoge als lage economische groei. “De uitvoerbaarheid van deze zogeheten congestieheffing is echter een zorgpunt”, zo signaleren de onderzoekers. “Alleen drukke wegvakken beprijzen is verwarrend voor de weggebruiker, die vaak niet weet welke wegen nu met of zonder heffing zijn. Verder zouden de kosten kunnen stijgen door privacy- en fraudeproblemen die hier niet zijn onderzocht.”
Voor de twee andere varianten zijn de conclusies ook niet onverdeeld gunstig. Zo stelt het CPB dat een heffing van bijvoorbeeld 5 cent per kilometer op alle hoofdwegen in de Randstad, delen van Noord-Brabant en Gelderland “minder doeltreffend” uitpakt. “Het maatschappelijk rendement is alleen gunstig bij hoge economische groei. Bij het huidige fileniveau wegen de voordelen van deze variant niet op tegen de nadelen.” Ofwel alleen bij een veel hogere filedruk is deze variant interessant.
Algemene kilometerheffing: meer nadelen dan voordelen
Tot slot is er de optie van een heffing van bijvoorbeeld 7 cent per kilometer voor alle gereden kilometers. Daarvoor geldt dat de nadelen groter zijn dan de voordelen, aldus het CPB. "Deze variant leidt tot minder files, meer verkeersveiligheid, minder emissies, maar dit komt door een sterke afname van de automobiliteit met circa 15 procent."
En de grote daling van het autogebruik is economisch gezien nadelig. "Die afname van de automobiliteit gaat gepaard met substantiële welvaartsnadelen, zowel voor de mensen die het betreft als voor de samenleving als geheel (effecten voor bijvoorbeeld de arbeidsmarkt of kennisuitwisseling). De afname wordt veroorzaakt doordat de gebruikskosten van de auto sterk toenemen", aldus de CPB-onderzoekers.
Een heffing van 7 cent per kilometer staat volgens het CPB gelijk aan een stijging van de benzineprijs met 1 euro per liter en van de dieselprijs met circa 1,40 euro per liter. Gevolg is dat ook de accijnsopbrengsten door het verminderde autogebruik fors zullen dalen.
Oeps! We konden je formulier niet vinden.
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl